26/03/2011 - ???

VIJVERPROJECT, VIJVER-HOW-TO...

Grote tuin, veel groen...
Mooi, maar voor ons niet te doen. Alles woekerd en groeit.
Beide hebben we geen zin en geen tijd om het bij te houden.
Geen groene vingers en een lekke vijver.
We blijven maar bijvullen en na een paar weken vakantie staat het water vervaarlijk laag. Maar we hebben wel de verantwoording over ca 60 (schatting) visjes gekregen...

We besluiten de water-worteltjes te redden, de vijver waterdicht te maken en 'm dan ook maar meteen te vergroten.
Waar water is groeit geen onkruid! (is de theorie)

Hartstikke mooi, maar niet te onderhouden (zonder tuin 'roeping')


Weken van voorbereiding volgen. Vijvers? weten wij veel...
Internet wordt afgestroopt, maar alle info is voor koi en niet voor lullige worteltjes, in een op goed geluk bedachte plomp...
Waar moet je aan denken bij het maken van een simpele vijver? Hoe diep moet zo'n ding eigenlijk zijn? Niet weer lek straks, hoe voorkomen we dat? Hoe maak je de vijverranden? Een waterloopje is ook wel leuk! Wat hebben we nodig aan pompen en filters?

Uiteindelijk zijn inmiddels alle vragen wel zo'n beetje beantwoord (denken we)...

  • Zeker niet meer lek!
  • Onze oplossing is geworden: een laag wegenvilt, een laag wit zand en dan EPDM rubber ipv vijverfolie.
    Niet de goedkoopste oplossing, maar een lekke vijver is wel héél erg frustrerend!
     
  • De vijver moet flink groter worden dan je in eerste instantie bedenkt lazen we ergens...
  • Hebben we gedaan en is echt een erg goed advies!
     
  • Hoe laten we bestaande vissen en waterplanten overleven terwijl we de boel droogleggen?
  • Via een webshopje een goedkoop, maar redelijk groot kinderzwembadje gekocht. Zo'n badje met een opgeblazen rand die op het water drijft en daaronder een soort dikke buik van water. Katten kunnen hier niet in kijken en/of vissen, ondoorzichtig, visjes kunnen zich verstoppen onder de rand, snel en simpel op te zetten en ook nog te gebruiken door (buur/familie)kinderen. Gevult met oud vijverwater, bruisballen erin voor de lucht en pomp voor de circulatie. Pas na anderhalve week werd het water vies en troebel. Gelukkig waren wij toen klaar met de onderste vijver en konden 70 visjes naar hun nieuwe thuis.
     
  • Waar komt de vijver en met welke vorm
  • Er lag voor ons natuurlijk al het eea vast; zo moest de oude vijver uitgangspunt zijn voor de nieuwe vijver. De plek in de tuin was dus al duidelijk. We konden naar 2 kanten uitbreiden en dat is wat we ook gedaan hebben. Naar de ene kant de vijver vergroot, naar de andere kant een 2e vijver en beide vijvers verbonden met een waterloopje. Met stokjes en bloem (super tip, werkt zelfs als het daarna gaat waaien!) hebben we de vijvers uitgezet op de braak liggende grond. Je krijgt meteen een idee wat er met je tuin gebeurt en hoe groot het wordt (erg groot, maar ja dat klopt ook)
     
  • Hoe diep?
  • Op diverse sites vonden we het advies om 80-100 cm diep te gaan met een deel of randen van ca 30-50 cm. Wij hebben ca 1/3 deel van de vijver 60 cm diep gemaakt, 2/3 ca 90 cm en randen van ca 30-40 cm diep.
     
  • Biologisch evenwicht? Beschutting? Bacterieen? Zuurstof? Filters? UV licht?
  • Nergens lijken ze het helemaal met elkaar eens te zijn. Gekozen is uiteindelijk voor heel veel zuurstof planten. In de bovenste vijver lavasteentjes waar bacterien (1 doos) op kunnen hechten.
    Wij hebben helaas ongewassen lava steentjes gekozen (veel goedkoper, verder zelfde spul) dit geeft echter erg veel neerslag en maakt het water bruin. Achteraf verkeerde zuinigheid.
    Verder een flinke pomp die diep uit de onderste vijver oppompt en via een filterbak stort in de bovenste vijver. Dit voegt, samen met het waterloopje ruim voldoende zuurstof toe aan het water.
    Geen UV licht voorlopig, mocht er veel algengroei komen kan dat altijd nog.
     
  • Energiekosten in de hand houden bij constant pompen?
  • Als je weet hoeveel water je moet pompen en hoe hoog, kan je op zoek naar een pomp met voldoende capaciteit en laag verbruik. Doordat we 2x zuurstof toevoegen (na het filter en waterloop) hebben we, zomers in ieder geval, geen bruisballen nodig dat scheelt weer.
     
  • Vijverranden snel, niet te duur en effectief maken.
  • Wij kozen voor ECO randen en paaltjes. Leek heel simpel en is het ook, maar je moet je wel even verdiepen in het gebruik. En bedenk hoe je ze af wilt werken want je blijft tegen het vijverrubber aankijken. Wij hebben bijv. op een paar plekken extra piket paaltjes moeten plaatsen om alle bochten in de vijverrand te kunnen blijven volgen. De korte paaltjes die wij kochten staan niet stevig genoeg om de kracht die de rand erop uit oefend te weerstaan. met hier en daar een piket paaltje gaat het wel goed.
    We hebben inmiddels bedacht dat er aan de binnenkant buigbaar hardhout moet gaan komen (jawel dat bestaat!) en boven op een rand tegels / stenen en dan iets van leisteen achtige afwerking zodat je geen plastik meer ziet.
     
  • Een waterloopje creëeren?
  • Er zijn vast allemaal slimme en verstandige tips voor zoiets te geven. Bij ons was waterloopje zelf wel bedacht, maar de uitvoering was grotendeels toeval en geluk. De plek was bepaald en tijdens het graven ontstonden hoogte, vorm en diepte. Het heeft bij ons heel goed uitgepakt, maar hopen op zoveel geluk is misschien niet helemaal de beste methode...
     
  • Groen, beplanting en natuurlijke uitstraling
  • Tja, wij zijn er nog niet uit... We willen niet meer zoveel "prut" in de vijver als er bij de vorige in zat. Een groene wateroase is daarintegen wel erg mooi. Nog geen idee hoe we het aan gaan pakken, de tijd zal het waarschijnlijk leren. Eerst de basis maar eens goed krijgen.









    2x scherp zand, 1x substraat (lava steentjes)


    We gaan van start als de big bags zand en substraat worden afgeleverd. Vijverranden, paaltjes, wegenvilt en de keien die we uit de tuin gesleept hebben verzamelen zich op de binnen plaats. Dan is het tijd om het vijverrubber op te halen. EPDM, 400% elastisch en loei, loei zwaar... Onze C5 red het net, maar het is meer mazzel dan geluk dat het ophalen lukt. Gelukkig zat de shop in het volgende dorp slechts 4 km verderop en met wat binnendoor wegen rond etenstijd heeft (bijna) niemand last van ons gehad.

    We hebben een goedkoop maar groot kinderbadje gekocht om de visjes nat en veilig te kunnen houden. Dat zetten we achter in de tuin en met 2,4 kuub overgepompt vijverwater erin lijkt het ons een pracht vissen hotel. De pomp zuivert de boel en de bruisballen zorgen voor lucht.





    Tijdelijk wortel onderkomen





    De oogst... 1 lullig worteltje


    Het is zover de visjes moeten verhuisd worden. Maar eerst vangen... We denken dat even te doen, maar na 30 minuten roeren in de stinkende bagger zit er 1 visje in de emmers. Daar hebben we ons ietsjes op verkeken. De overbuurman ziet onze onhandige pogingen met lede ogen aan en grijpt ook een netje. Blijkbaar is dit iets dat je moet kunnen; de ene na de andere vis verdwijnt in zijn netje. Maar toch, na een dag turen in het modderige water zijn nog lang niet alle visjes gevangen.





    Overbuurman op wortel jacht





    Half lege vijver


    De volgende dag pompen we meer water de sloot in, minder water makkelijker vangen is de redenatie. En krijgen we hulp van het overbuurmeisje. Een stralende dag dus een beetje spelen met water is geen straf, als die verschrikkelijke lucht er niet was geweest tenminste... Het gaat aardig met de vissenvangst en het overbuurmeisje red heel veel van de zuurstof planten.
    Maar wanneer heb je de laatste vis gevangen? Beweging zit er al een tijd niet meer in het water. Af en toe zien we nog een bubbel, maar ja de vijver is lek...





    Hulp van het buurmeisje





    In de rubberbroek, de laaste spoelronde


    Ook na een nacht geen teken van leven. We gaan er vanuit dat we ze allemaal hebben en verdunnen de modder zover dat de pomp het kan opzuigen en dan hup de sloot in. De verschrikkelijke lucht wordt minder erg of we zijn er aan gewend. Alleen de enorme waterlelie kluit blijft omberoerd liggen geen beginnen of redden aan. Uit laten drogen lijkt de beste oplossing, we hebben nog een week voor de grote vijver actie...





    Leegte...





    Hulptroepen


    Op 1 april verzamelen de hulptroepen zich. Met z'n 6-en de tuin in vandaag. Alle plantjes die weg moeten hebben een rood/wit lint en alle planten die het moeten overleven, elders in de tuin, hebben een zilver lintje.





    Razende ravage





    Lek zeil eruit


    We hebben een lijst gemaakt met wat er per dag moet gebeuren. Vandaag de planten eruit, De vijver leeg scheppen, de bamboe begrenzen, stenen stapelen, boompje eruit en de vijver leeg maken. Het leek een hele volle dag op papier, maar met 6 mens gaat het snel en rond 14:00u zijn de basis klussen al aardig klaar.





    Bamboe geul naar China





    Zagen


    De dag eindigd met bonus klussen. Er gaat een den achtige boom uit en de hazelaar wordt drastisch terug gesnoeit. De sering wordt bevrijd van klimop en de hazelaar van legio uitlopers.
    Daarna zoveel mogelijk hakselen, weg is weg maar de stapel groen blijft toch nog enorm





    Hakselen





    zo moet ie gaan worden


    Met stokjes en bloem hebben we 's avonds de contouren van de nieuwe vijver uitgezet. Het wordt een groterd...

    Als de volgende dag de minikraan aan de gang gaat is het even uit onze handen. Heel snel verdwijnen er enorme hoeveelheden zand en begint de vijver z'n vorm te krijgen.





    en zo wordt het gat groter





    onderste deel is al uitgegraven


    Een prachtige, zonnige en warme dag. Al heel snel is het kraantje zover dat de hulptroepen er met scheppen achter aan kunnen om wortels af te steken en de aarde glad te maken.
    Daarna kan het witte wegenvilt op z'n plek en daarop heel veel kruiwagentjes scherp zand.





    Grote lappen wegenvilt met scherpzand





    b'naan


    Pauze met soep en broodjes! Hard werken, goed eten: banaantje.
    Daarna volgt het loeizware vijverrubber. De compleet onhandelbaar zware rol kan gelukkig op een ijzerbuis door de minikraan worden opgetilt. Met'z'n allen kunnen we het rubber nu afrollen, op z'n plek leggen en af snijden. Zonder hulp van de minikraan was dit een flink probleem geworden; nooit bedacht hoe je een enorme en onhandelbarerol van ruim 200 kilo af moet rollen...





    Loeizwaar vijverrubber





    gelijkmatig verdelen


    Met veel trekken en hangen wordt de gigantische lap rubber over het gat uitgespreid. En als het allemaal aardig ligt kan het eerste water erin. Door het gewicht van het water lukt verschuiven niet meer, maar blijft het rubber wel beter strak tegen de grond liggen. Zo min mogelijk kreukels en vouwen, betekend minder kans op vuil ophoop plekken en is mooier als het water straks lekker helder is.
    Het gaat weer een echte vijver worden!





    eerste water





    een zwemb eh... vijver


    Terwijl het koude grondwater de vijver vult vormen zich plooien die glad getrokken moeten worden. Gelukkig is het een prachtige dag en is een beetje spelen met water zelfs zo vroeg in het jaar (2 april) geen straf.

    En terwijl sommige met water spelen, doen andere (2 zelfs) een poging tot het verwijderen van een vinger. Jawel ook vijverrubber snijden en bamboe begrenzers zagen is gevaarlijk!





    echt bloed!





    Schroeven


    Tijd voor de vijverranden. De eco paaltje in de grond meppen en dan de rand vast schroeven werkt niet goed. De paaltjes hebben niet voldoende grip in de aarde die op sommige plekken net is los gegraven. Door de glooiende vorm van de vijver staat er te veel spanning op. Na wat debateren schroeven we de paaltjes aan de rand en drukken die tegen de aarde. Op moeilijke plekken met een scherpe bocht slaan we er een piketpaaltje achter waar we de rand ook aan vast schroeven. Als het water stijgt zal de druk zo hoog zijn dat alles vast in / tegen de grond wordt gedrukt.





    hameren





    de laatste meters


    Het is een grote vijver en het rondom randen plaatsen is zo'n beetje het laatste klusje van de dag. Doorzetten, doorgaan en volhouden





    niet spetteren; het water is heel erg koud!





    moe


    We zijn inmiddels moe en vies. We redden het net, maar meer gebeurt er niet vandaag.
    Tijd voor een douche, een bord afhaal Chinees en een tevreden blik door het raam. De vrijwilligers moeten nog 2 uur rijden voor ze thuis zijn...





    tevreden





    de ingestopte randjes


    Na het prachtige vijverweekend steekt de wind op en beland ook de eerste flap vijver rubber in het water. De rest van de week blijft een gevecht met wind, rubber en stenen. Het eerst volgende weekend worden de randen dus verder afgewerkt. Daarna gaan we verder met de bovenste vijver. De randen zijn niet overal even hoog. Ophogen met scherpzand onder het rubber dus.
    Dan is het ook hoogtijd om de visjes over te huizen naar hun nieuwe thuis. Het water wordt vies en troebel in het badje en wij zijn benieuwd hoeveel leventjes we gered hebben. Precies 70 worteltjes tellen we en we verhuizen ze inclusief hun oude water naar de nieuwe plas.





    wortel vakantie kamp





    bovenste vullen met grondwater


    De randen van de bovenste vijver zijn waterpas en het waterloopje heeft z'n vorm. We vullen de vijver en dan komt het spannende moment waarop hij "overstroomt" in de onderste vijver. Het werkt gelukkig als een zonnetje!





    overstroming





    loopje met keien


    Het loopje wordt afgewerkt met stenen en klatert gezellig, maar niet te hard. De worteltjes lijken het er helemaal mee eens te zijn of hebben in ieder geval een indrukwekkende bijeenkomst onder aan het waterloopje.





    wortel conferentie





    nieuwe schutting


    De nieuwe schutting wordt geplaatst en we leggen weer keien rond de bamboe. Hierop volgen weken van metselen aan de bovenste vijver. Bij het plaatsen van de schutting is over de rand van de vijver gelopen en die is verzakt. Helaas, duidelijk niet stevig genoeg dus. We willen geen waterballet, ook niet in de toekomst. Dus rubber terug geslagen en de rand met bakstenen gemetseld. Omdat dit moet drogen en het rubber steeds in delen terug geslagen wordt kost dit vele weekenden.





    steentjes rond de bamboe





    ruïne muurtje


    Met oude bakstenen uit de tuin metselen we een ruïne achtig muurtje om het filter achter te verstoppen. Het is de bedoeling dat plantjes en mos dit een nog rustieker uiterlijk gaan geven.
    Er achter verstoppen we gootjes waarin we de filters uit kunnen spoelen. Alles aan het oog onttrokken en toch super praktisch.





    spoel plek





    Het idee wordt zichtbaar


    Het begint ergens op te lijken.
    Na wat puzzelen over hoe de vijverrand te verstevigen besluiten we tot een vijver-volgende-plantenbak aan de voorkant. De achterkant van de vijver is stevig genoeg. Uitvlakken en een betonnen basis leggen aan de voorkant dus.





    fundering voor een plantenbak





    De eerste waterlelie!


    Door enorm veel regen en wind verstrijkt de tijd en gebeurt er weinig. Wat een snot zomer!
    Toch is het niet alleen maar slecht. Het water wordt lekker helder door de regen. De visjes lijken het prettig te vinden in hun nieuwe huis en ook de eerste waterlelie bloemen laten zich zien.
    Het evenwicht in de vijvers lijkt verbazend snel redelijk goed en constant te zijn.





    nieuwsgierige wortels





    Eerste deel van de 'zen' tuin


    Aan de overkant van de onderste vijver komt een 'zen' tuintje / pad. Wat anders? We hoeven daar weinig te zijn, eigenlijk alleen voor vijver onderhoud en visjes voeren. We stikken in de zwerfkeien en vijversubstraat. Duidelijke zaak dus en het ruimt lekker op.
    Wel anti-worteldoek er onder en Stabilisatie-gaten-platen om het grint op z'n plek te houden.

    Ondertussen is de plantenbak in dezelfde oude steen ook bijna af. Het groeizame weer helpt helaas het groen meer dan ons, maar er is weer vooruitgang...





    De plantenbak





    Waterlelie en zandplateau


    Een aantal dagen heftig scheppen en heel wat kruiwagentjes... De stenen en rommelhoopjes zijn weg en het onkruid heeft plaats moeten maken voor een afgegraven zandvlakte. Daarna volgen de kruiwagens met scherpzand om De boel op de goede hoogte te brengen. De buurman is af komen trillen en heeft met een laser de juiste hoogte bepaald. Er moeten nog heel wat kruiwagens scherp zand op, maar het begint steeds meer op een serieuze tuin te lijken.





    zandbak in de zon





    Zenpad is klaar


    Ondertussen is het 'zen'pad afgemaakt. Paar potten met struiken om de stenen massa te doorbreken. Echte lampen op stroom, die dus ook in de winter werken, vervangen de solar lampjes die in de zomer leuk lijken, maar niet geschikt zijn voor korte dagen.

    Aan het eind van het 'zen'pad een massa stenen die achter de bovenste vijver doorloopt. Overal anti worteldoek onder (heel hard duimen dat dat werkt). X marks the spot waar een boeda op sokkel moet komen en daarnaast een stapsteen, want we moeten natuurlijk wel een 'rondje vijver' kunnen doen straks...





    Stenen massa





    Klimplant


    Wat plantjes doen wonderen en maken er weer een beetje en echte tuin van. De klimplant die de witte gevel moet gaan verzachten doet zijn best al.
    En we hebben water om straks het terras ook af te kunnen spoelen en de plantjes in de potten en bakken van water te voorzien.
    De eerste stopcontacten zitten op hun plek en de slappe vijverrand van de lage vijver aan de kant van het huis is verstevigt en rechtgezet met zand cement





    Waterpunt





    De restjes grond zijn voor de laurier


    De laatste beetjes zand die uit de tuin komen, mogen de laurierhaag wat extra houvast gaan geven.
    Dan volgen zware ritten naar Hengelo. Een collega heeft stoeptegels over en wil er graag vanaf, wij hebben ze nodig onder het terras. 60 stuks per rit en een auto die 't niet leuk vind die extra 700 kilo. Maar het lukt en we hebben zo'n 200 stoeptegels om onder het terras te plaatsen.





    Tegel kunst stapel pilaren





    Precies op hoogte


    We hebben extra scherpzand nodig, maar zelf bij de dorpszandwinning halen lukt niet echt. Een enorme zanderige vlakte, hier en daar wat mannetjes en ergens in die vlakte een keet. De medewerker die we vroegen of ze bezorgen weet het niet, we moeten maar bellen naar het kantoor en daar neemt niemand op. Hmmm, gaat lekker zo. Uiteindelijk is de buurman de redder. Hij regelt een kar en haalt het zand voor ons op, trilt het zand aan en komt het ook nog afreien!

    Een flinke berg vlonderdelen wordt bezorgt. Het feest kan beginnen. Nog even wat vrije dagen en (redelijk) mooi weer regelen.





    Bergje hout





    Het lijkt al wel haast een terras


    Mark legt rijen tegels met 30 cm afstand zodat het straks wel goed afwatert. Helaas net iets te weinig zand om ook het stuk voor de tuindeuren meteen te kunnen doen. Dat moet maar mee met het stuk langs de serre, maar ja voor dat stuk moet nog iets meer gebeuren... Over de stenenrijen komt het anti-worteldoek.





    Anti-wortel





    Serieuze zaag


    Mark heeft bij de Aldi een zaagtafel gekocht en in elkaar geknutseld. Best handig met zoveel planken. Lekker in de bakkende zon. want natuurlijk is het schroeiend warm als wij aan zo'n klus beginnen. De chocolade kleurige planken smelten gelukkig niet.





    Chocolade stokken in de zon





    figuurzaag en klem uitdaging


    Het leggen is op zich niet moeilijk, maar kost veel tijd. Behalve de enorme hoeveelheid plank klemmen die vast geschroeft moeten worden hebben we het zelfs ook best moeilijk gemaakt. Er is geen stukje gewoon recht en op een paar plekjes wordt het 10 km figuurzagen voor gevorderden...
    Maar het begin is er en het gaat mooi worden!





    Eerste stukje resultaat





    Lekker opgeschoten


    Na een lang weekend vlonderen is het grootste deel van het chocolade terras klaar. Nog even puzzelen op de definitieve oplossing qua afwerking bij de vijverrand. Blijft kwetsbaar en dat vijverrubber verdient nou niet echt de mooiheids prijs. We zien wel, we hebben nog even voor de winter en er komt vast nog wel een redelijk mooi weekend (toch?!?).
    De lampjes zijn erg mooi in de vlonder en waterval. Blijft toch afwachten hoe 't in het echie is, maar het blijkt een beetje een sprookjes tuin te worden als alles opgloeid in het donker.

    Budha heeft een sokkeltje gekregen, voor de Laurier. Volgende week het heilig hoofd eindelijk z'n plekje geven...





    Budha zuiltje





    kop erop


    De kop staat erop.
    Het heilig hoofd aan het eind van het zen-paadje staat statig voor de laurier.

    En met veel denken en uitproberen zijn de eerste schuine planken over de vijver nu ook een feit. Niet zoals orgineel bedacht de ronde vorm volgend, maar op deze manier wel stevig genoeg, ondersteund en netjes af te werken. En eigenlijk misschien wel mooier dan nog meer rond...





    schuin over de vijver





    bovenste vijver met terras


    Dit is het voor dit jaar. We gaan niet verder. Dit is het voorlopig eind resultaat.
    Er zou nu weer gegraven moeten worden, weer scherpzand, uitvlakken etc. Maar de herst is waarschijnlijk minstens zo nat als de zomer en dan zitten we met een blubberpoel ipv een vlonderpad.

    Volgend voorjaar vol goede moed verder met het 2e stuk over de vijver en het lange pad langs de serre.





    Eind stadium voor nu




    2 Oktober 2011

    De hulptroepen komen begin april 2012 weer slopen, spitten, breken, zagen en hakken.
    Dan volgt in alle opzichten ook weer een up-date van de tuin.